Gdzieś między Polską a Niemcami, a szczególnie w NRD

Debunk: „Kucharka może rządzić państwem”

EDIT: Dziękuję britney za podrzucenie linku do źródła po angielsku. Dodałem wersje angielskie cytatów.

EDIT2: Znalazłem tekst oryginalny po rosyjsku i dopasowałem do niego notkę

Na pewno wiecie, że Lenin tak powiedział: "Kucharka może rządzić państwem". W każdym razie co i raz ktoś tak twierdzi, zazwyczaj w kontekście że ktoś niekompetentny dostaje jakąś władzę.

Ale w czasach NRD-owskich ten cytat obił mi się o uszy i jakoś jego sens był trochę inny, coś że w komunizmie kucharki powinny być tak wykształcone, żeby mogły rządzić państwem. Ale ja też dokładnie nie pamiętałem jak to szło i teraz, kiedy po raz kolejny trafiłem w sieci na kogoś podpierającego się w swoich wywodach domniemanym cytatem o kucharkach, postanowiłem poszukać źródła.

No i to trudne było. Oczywiście od razu wychodziły wikicytaty: "Każda kucharka powinna nauczyć się rządzić państwem." No to już było nieco bliżej sensu, który mi się kojarzył, ale ciągle brak odniesienia do źródła (nie, Leszek Kołakowski nie jest źródłem cytatu z Lenina). Szukałem więc dalej. Po polsku nic sensownego się nie znalazło, przeszedłem więc na niemiecki. O ile dobrze pamiętam Lenin parę rzeczy napisał i po niemiecku, więc bywa że to język oryginału.

No i wkrótce znalazłem na Google Books książkę Angeli Rustemeyer pod tytułem "Dienstboten in Moskau und Petersburg. 1861-1917" ("Posłańcy w Moskwie i Petersburgu"). Tam już we wstępie pada szukany cytat, a w przypisach jest odniesienie do źródła. Cytat brzmi:

Lenin

Wir sind keine Utopisten. Wir wissen, daß nicht jeder Tagelöhner, jede Köchin, von heute auf morgen den Staat regieren kann.

Lenin (po angielsku ginie płeć kucharki)

We are not utopians. We know that an unskilled labourer or a cook cannot immediately get on with the job of state administration.

Lenin (tłumaczenie z niemieckiego moje, nieźle odpowiada oryginałowi rosyjskiemu)

Nie jesteśmy utopistami. Wiemy, że nie każdy robotnik, nie każda kucharka, z dnia na dzień będą potrafili rządzić państwem

Lenin (oryginał rosyjski)

Мы не утописты. Мы знаем, что любой чернорабочий и любая кухарка не способны сейчас же вступить в управление государством.

"Tagelöhner" nie bardzo wiedziałem jak przetłumaczyć, wybrałem "robotnik", ale to taki robotnik nieetatowy, zatrudniany na dniówki. Coś prawie jak dzisiejsi, krajowi prekariusze na umowę-zlecenie. Po angielsku jest "robotnik niewykwalifikowany", w oryginale "robotnik zatrudniony na czarno".

W przypisie autorka podaje źródło - "Werden die Bolschewiki die Staatsmacht behaupten?" z roku 1917, str. 266 (tytuł wydania polskiego "Czy bolszewicy utrzymają władzę państwową?", znalezione w sieci po angielsku "Can the Bolsheviks Retain State Power?", w oryginale "Удержат ли большевики государственную власть?") i stwierdza, że bardzo trudno było i dziękuje wszystkim, którzy pomogli. I też że zniekszałcony cytat kursuje powszechnie również po niemiecku.

Próbowałem znaleźć tekst źródłowy w sieci, ale tego akurat nie ma ani po polsku, ani po niemiecku. TUTAJ po angielsku, a TUTAJ po rosyjsku.

Autorka książki podaje co jest dalej (wersje angielska i rosyjska z oryginałów, tłumaczenie na polski moje z rosyjskiego):

Lenin

Aber <wir> verlangen, daß die entwickelteren Arbeiter und Soldaten <die anderen> in Staatsgeschäfte einweisen ... und daß damit sofort begonnen wird, daß zu dieser Unterweisung alle Werktätigen, alle armen Leute heranzuziehen

Lenin

We demand that training in the work of state administration be conducted by class-conscious workers and soldiers and that this training be begun at once, i.e., that a beginning be made at once in training all the working people, all the poor, for this work.

Lenin (oryginał rosyjski)

Мы требуем, чтобы обучение делу государственного управления велось сознательными рабочими и солдатами и чтобы начато было оно немедленно, т. е. к обучению этому немедленно начали привлекать всех трудящихся, всю бедноту.

Lenin (tłumaczenie z rosyjskiego moje)

Żądamy, żeby klasowo świadomi robotnicy i żołnierze natychmiast zaczęli uczyć kierowania państwem n.p. zaczęli nakłaniać do takiej nauki wszystkich robotników i całą biedotę.

(Nie dam głowy za dokładność tłumaczenia z rosyjskiego, jego znajomość trochę mi zardzewiała, nieco wspomogłem się googlem)

Czyli jednak dobrze mi się kojarzyło. Sens jest taki, że będziemy się starali żeby kucharka była tak dobrze wykształcona, żeby umiała rządzić państwem. I to oczywiście nie ma nic wspólnego z kontekstem, w jakim ten cytat jest używany.

Gdyby ktoś miał tekst "oficjalny" po polsku, byłbym bardzo wdzięczny za  podrzucenie tego fragmentu wraz z informacjami bibliograficznymi w komentarzach.

 

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dotyczy: ,

Kategorie:Debunk

4 komentarze