Ten zespół znają zapewne tylko czytelnicy w moim wieku albo starsi. A był to jeden z najbardziej znanych na świecie zespołów kierunku muzyki elektronicznej.

Muzykę elektroniczną w omawianym sensie wywiódłbym z muzyki progresywnej końca lat 60-tych i początku 70-tych. Grano wtedy długie, często tylko instrumentalne utwory, nierzadko na całą stronę czarnej płyty, albo i na całą płytę. Twórcy muzyki elektronicznej robili mniej więcej to samo, ale jako instrumentarium używali praktycznie wyłącznie skonstruowanych właśnie dużych syntezatorów analogowych, później również sterowanych komputerowo. Niektórzy wykonawcy sami dłubali się w sprzęcie i oprogramowaniu i konstruowali własne instrumenty. Scena na koncertach wyglądała często jak centrum obliczeniowe i to w technice analogowej.

Tangerine Dream Źródło: Gdzieś z sieci

Muzyka elektroniczna miała szczyt swojej popularności w końcu lat 70-tych i początku 80-tych, jako prąd muzyczny prawie zaniknęła gdzieś koło połowy lat 80-tych - szybko rozwijająca się technologia cyfrowa spowodowała że instrumenty elektroniczne stały się standardowym wyposażeniem większości zespołów prawie niezależnie od granego przez nich repertuaru. Szyld muzyka elektroniczna stał się nagle anachroniczny - bo prawie cała muzyka stała się elektroniczna. Dziś podobne brzmienia i melodykę spotykamy pod szyldem muzyki relaksacyjnej, chill-out czy ambiente.

Tangerine Dream założył w już w roku 1967 gitarzysta Edgar Froese. Na początku skład był jeszcze "normalny" - gitary elektryczne, perkusja, trochę skrzypiec, fletu czy saksofonu, a muzyka ich była typowo rockowa. W roku 1969 Froese miał okazję zapoznać się z nowymi na rynku syntezatorami i bardzo mu się to spodobało. Trochę później Froese spotkał również zafascynowanego tym sprzętem perkusistę Klausa Schulze i wkrótce obaj przenieśli Tangerine Dream w całkiem inne okolice - tak powstał najbardziej znany zespół muzyki elektronicznej.

Słuchając Tangerine Dream dziś trudno uwierzyć, że koncerty zespołu grającego spokojne, długaśne, medytacyjne kawałki instrumentalne mogły zapełniać  spore hale. Ale tak było, zespół miał trasy koncertowe po całym świecie. Na przykład był pierwszym zespołem "rockowym" z Zachodu który wystąpił w NRD, było to w roku 1980, Amiga wydała z tego płytę. Zespół miał też sporo zleceń na muzykę filmową - zrobili na przykład muzykę do filmów Firestarter, Flashpoint, Legend i wielu innych. A Klaus Schulze zrobił między innymi muzykę do filmu dla dorosłych Body Love - soundtrack sprzedał się o wiele lepiej niż sam film.

Zespół w 1983 miał też trasę koncertową po Polsce (i też była z tego płyta). W tym samym roku podobną trasę koncertową w Polsce miał Klaus Schulze, który odszedł od Tangerine Dream już w roku 1973 ale solowo grał muzykę stylistycznie bardzo podobną. Na koncercie Klausa Schulze w Poznaniu byłem, w tych czasach robiło to duże wrażenie. Całkowicie elektroniczne brzmienia, duży ekran na którym wyświetlane były efekty świetlne, ekrany komputerów (zielony na czarnym - technologia kosmiczna) - zupełnie inny świat niż szary PRL. Artysta się nie oszczędzał, po półtorej godziny koncertu dał jeszcze 45 minut bisów. Z tej trasy powstała płyta pod tytułem "Dziękuję Poland".

Niemieckich wykonawców grających muzykę elektroniczną było o wiele więcej, wymienię na przykład takie nazwy jak Ash Ra Tempel albo Agitation Free. Ale wątpię, żeby ktoś ich jeszcze pamiętał.

Dlaczego niemieckość ludzi o nazwiskach Froese i Schulze była dla mnie zaskakująca? Wtedy Niemiec to był ktoś z NRD, wszyscy inni pochodzili z mitycznej krainy o nazwie Zachód, konkretny kraj był nieistotny. Ale jednak: Muzyka elektroniczna była głównie po niemiecku.

Ten zespół kojarzą prawdopodobnie głównie starsi czytelnicy, był on popularny w Polsce dość krótko, około roku 1980. O ile sobie dobrze przypominam w tym czasie wydano w Polsce nawet jego płytę, chociaż nie mogę się doguglać potwierdzenia tej informacji.

Goombay Dance Band grał i śpiewał muzykę disco i zewnętrznie podobny był nieco do Boney M. Ciemnoskórzy wykonawcy (ale tu nie wszyscy), skąpe stroje, karaibskie rytmy... Historia zespołu były jednak nieco inna. Założył go Oliver Berndt, znowu 100% Niemiec. Pomysł na zespół powstał podczas kilkuletniego pobytu Berndta na Karaibach. Berndt wrócił potem do Niemiec przywożąc ze sobą swoją karaibską żonę i dwójkę dzieci i swój pomysł zrealizował.

Pierwszym, i chyba najbardziej znanym przebojem grupy była piosenka "Sun of Jamaica". Występy zespołu miały oprawę nawet bardziej spektakularną niż Boney M. - połykanie ognia, przechodzenie pod drążkiem i do tego kilkuletnie dzieci Berndta ubrane po karaibsku, wszystko aż kiczowate. Nic dziwnego że sprzedawało się bardzo dobrze.

Inaczej niż Frank Farian, Oliver Berndt nie miał swojej marki w innym gatunku muzycznym i występowanie z zespołem nie było dla niego problemem. Więc nie tylko pisał i aranżował, ale też śpiewał i występował na żywo.

Czyli: Goombay Dance Band też jest po niemiecku.

Dziś pierwszy odcinek zapowiadanego wcześniej cyklu I to też jest po niemiecku. W cyklu będę przedstawiał zespoły pochodzące z Niemiec, ale z Niemcami nie kojarzone. Najklasyczniejszym z takich zespołów jest Boney M.

Boney M. był jednym z najpopularniejszych zespołów muzyki disco lat 70-tych. Tworzyła go czwórka ciemnoskórych wykonawców... Zaraz, stop, przecież to jakieś głupoty. Zespół Boney M. tworzył tak naprawdę tylko jeden człowiek, stuprocentowy Niemiec - Frank Farian.

Frank Farian Źródło: Wikipedia Autor: Natraj

Frank Farian zaczynał od piosenek w typie szlagieru, a w 1974 roku napisał piosenkę bardziej dyskotekową pod tytułem Baby Do You Wanna Bump. Ponieważ nie chciał psuć własnego  nazwiska (motywacja trochę podobna do motywacji Thomasa Andersa, który nie pozwolił na umieszczenie swojego zdjęcia na okładce pierwszego singla Modern Talking. On uważał że odnosi takie sukcesy w szlagierach, że nie może sobie psuć image), wymyślił sobie nazwę Boney M. Nazwa pochodziła od głównego bohatera australijskiego serialu kryminalnego Boney (zdrobnienie od Bonaparte), puszczanego mniej więcej wtedy na ZDF. Serial podobno nigdy nie został powtórzony w niemieckiej telewizji. Singiel Boney M. sprzedawał się słabo - 500 sztuk na tydzień - więc Frank postanowił bardziej się lansować. Ale ponieważ wszystko robił sam (pisał muzykę, teksty, grał, śpiewał, aranżował, produkował itd.) to potrzebował zmontować jakąś grupę do występów na żywo. Więc przez agencję artystyczną znalazł parę pasujących osób. Część z nich wkrótce odeszła więc znalazł inne, i dopiero po jakimś roku skład zespołu się ustalił. Należeli do niego: Bobby Farrell, Maizie Williams, Marcia Barrett i Liz Mitchell. Wszyscy oni pochodzili z Karaibów i w młodym wieku przyjechali do Europy. Ale śpiewali słabo, tylko Liz Mitchell i Marcia Barrett nadawały się jako tako do śpiewania w studio i tylko one brały udział w nagraniu pierwszej płyty Boney M. - Take The Heat Off Me. Głos męski śpiewał sam Frank Farian.

W końcu maja 1976 wydany został pierwszy singiel z tej płyty - Daddy Cool. Podobno Farian wymyślił tę piosenkę siedząc przy biurku i przy rozmyślaniach stukając ołówkiem o swoje zęby w otwartych ustach. Tak mu się to brzmienie i wystukana melodia spodobały, że zrobił z tego piosenkę. Singiel sprzedawał się słabo, więc Farian postarał się wkręcić zespół do telewizyjnego programu Musikladen. W tych czasach programów telewizyjnych z aktualną muzyką rozrywkową było mało, więc nie było to proste. Ale się udało, Frank do ostatniej chwili samodzielnie szył zespołowi stroje i przygotowywał choreografię. Od tego występu rozpoczęła się prawdziwa kariera Boney M.

O tego czasu Frank Farian nie musiał już robić wszystkiego własnoręcznie, ale Boney M. do końca pozostał jego autorską kreacją. Członkowie zespołu byli tylko twarzami (żeby nie powiedzieć ciałami), do tego stopnia że na przykład zmarły niedawno Bobby Farrell, w polskiej Wikipedii opisywany jako "wokalista grupy" przez cały czas miał zakaz śpiewania zarówno w studio jak i w trakcie występów. Głos męski śpiewany przez Franka Fariana leciał na koncertach z taśmy, Bobby Farell tylko ruszał ustami.

Pamiętam powszechne hejterzenie zespołu w tamtych czasach, ale patrząc z perspektywy to  było to pierwszorzędne disco z tekstami często odbiegającymi in plus od typowych dla muzyki dyskotekowej. Było w nich na przykład o Rasputinie, "Ma" Baker, Belfaście albo fragmenty psalmów.

Szczyt popularności zespołu przypadł na rok 1978, kiedy to sprzedano w sumie kilka milionów jego płyt. W tym samym roku zespół został przyjęty przez królową angielską i jako pierwszy zespół z Zachodu odbył trasę koncertową po ZSRR. Zgody na to udzielił osobiście Leonid Breżniew. W 1979 roku zespół wystąpił na festiwalu w Sopocie. Mimo zakazu zaśpiewał również piosenkę o Rasputinie. Telewizja w nadanej następnego dnia transmisji piosenkę wycięła. Utwór miał godzić w sojusz z ZSRR. Nie bardzo rozumiem co miał chutliwy doradca cara do sojuszu Polski z ZSRR, ale piosenka była zakazana i już.

Gdzieś w połowie lat 80-tych Frank Farian stracił zainteresowanie Boney M. i zajmował się głównie działalnością producencką. Ze znanych nazw i nazwisk produkował na przykład Eruption (One Way Ticket to też jego produkcja), Gilla'ę (kto pamięta jeszcze to imię? Ale ten kawałek pewnie tak) czy Meat Loafa. Potem w latach 90-tych miał znowu 100% własny projekt zrealizowany podobnie jak Boney M. - czyli najpierw nagrania a dopiero potem zespół nie umiejący śpiewać. Ta nazwa też jest bardzo znana - chodzi o Milli Vanilli. Ale czasy się już zmieniły - to, co w przypadku Boney M. nie było żadnym problemem, załatwiło Milli Vanilli na dobre. Wykonawcom odebrano przyznaną im wcześniej nagrodę Grammy dla najlepszego nowego wykonawcy roku 1990, zespół odszedł w niesławie.

Dziś istnieje kilka zespołów śpiewających piosenki Boney M., w zasadzie każdy z wykonawców z zespołu miał co najmniej jedną taką grupę, prawnicy zarobili sporo na ciągłych sporach o prawa do tych piosenek.

Więc pamiętajmy: Boney M. też jest po niemiecku.

EDIT: WO właśnie rozwinął temat w gazecie za pieniądze - TUTAJ.