Znowu nie bardzo mam czas na blogowanie, więc notka z dużym opóźnieniem. I jeszcze nie skończyłem polecanek z poprzednich wakacji, a tu już minęły następne. W tym roku znowu pojechaliśmy do Francji, najpierw na tydzień do Paryża a potem na drugi do Normandii, w okolice plaż lądowania.
I w tym momencie na pewno część czytelników zada pytanie w stylu: "A nie baliście się zamachów?". Tak zresztą pytali się nas różni ludzie, zazwyczaj z Polski. Już na długo przed wyjazdem miałem na to odpowiedź, a nawet dwie:
- No nie przesadzajmy, to ma być jakaś straszna fala zamachów? OAS to to nie jest, a nawet RAF. Ryzyko śmierci w wypadku komunikacyjnym w drodze na urlop jest o rzędy wielkości wyższe.
- A co to za różnica, u mnie we Frankfurcie, ogólnie w Niemczech czy we Francji? Tu też ktoś może wpaść na pomysł odpalenia bomby na Zeilu, akurat jak tam będę na zakupach.
Drugi argument zyskał nawet bezpośrednie potwierdzenie na dzień przed wyjazdem, kiedy ten gostek w Monachium zaczął strzelać do ludzi koło centrum handlowego. Praktycznie wszędzie na świecie coś podobnego może się zdarzyć, różne są najwyżej używane narzędzia i motywacje.
Teraz o prawdopodobieństwie: Jeden mój kolega (z Polski) był w Madrycie 11 marca 2004 (przypominam czytelnikom przekonanym że terroryzm w Europie zaczął się dopiero parę lat temu i od ISIS - wybuchło wtedy 10 bomb, 191 zabitych, 1858 rannych). Kolega był cały dzień na mieście, a o zamachach dowiedział się wieczorem z telewizji. Takie wydarzenia zawsze mają bardzo ograniczony zasięg i wcale nie jest tak łatwo być akurat w niewłaściwym miejscu i niewłaściwym czasie. Jest oczywiście trochę miejsc na świecie gdzie prawdopodobieństwo podobnego zdarzenia jest znacznie wyższe i akurat tam wolałbym nie jechać, ale one wszystkie są trochę dalej, raczej poza zasięgiem urlopowego wyjazdu samochodowego.
A potem, podczas wyjazdu, w Normandii, w jednym z muzeów zobaczyłem świetnie pasujący na argument cytat z Dwighta D. Eisenhowera:
Cytaty z Dwighta D. Eisenhowera
Dwight D. EisenhowerIf you want total security, go to prison. There you're fed, clothed, given medical care and so on. The only thing lacking is freedom.
Dwight D. EisenhowerJeżeli chcesz totalnego bezpieczeństwa, idź do więzienia. Tam cię nakarmią, ubiorą, dadzą opiekę medyczną itd. Jedyne czego będzie brakowało to wolność.
Poguglałem za źródłem i zdaje się że nie jest to stuprocentowo dokładny cytat tylko parafraza, ale sens oryginału jest ten sam. Myśl została wygłoszona prawdopodobnie (tylko prawdopodobnie, bo nie doguglałem się do całego tekstu, ale za to do wielu dyskusji na temat prawdziwości cytatu) w przemówieniu w roku 1949. Ale nawet gdyby cytat był zmyślony, sama myśl jest dobra.
Myśl jest co prawda niezupełnie precyzyjnie sformułowana - ja powiedziałbym, że w więzieniu będzie brakowało wolności "do", ale za to będzie totalna wolność "od".
Jest taki autostereotyp Polaków, że kochają oni wolność ponad wszystko i o wiele bardziej niż inne nacje. Kiedyś też w to wierzyłem, ale z roku na rok coraz bardziej przekonuję się że to bzdura. Duża część Polaków (zwłaszcza o sympatiach prawicowo-populistycznych) już w tym więzieniu mentalnie jest i nawołuje do jeszcze szczelniejszego zamknięcia go. Dla nich każdy "ciapaty" to śmiertelne zagrożenie, każda inność to terror. Unia, pedał, AIDS, gender, wszyscy czyhają tylko na biednego Polaka, trzeba się od nich uwolnić przez szczelne zamknięcie. Dokładnie tak, jak stwierdził Eisenhower. I jeszcze oddają klucze do tego więzienia pozbawionym hamulców socjopatom.
No ale wróćmy do wakacyjnych wojaży. W zeszłym roku nie zdążyliśmy zobaczyć w Paryżu tego i owego i pojechaliśmy na tydzień jeszcze raz. Tym razem zupełnie inaczej niż poprzednio - mieszkaliśmy na przedmieściach i do miasta jeździliśmy samochodem (wychodziło taniej niż komunikacją miejską, nawet po przy ich drogich parkhausach). Mieszkaliśmy w domku na terenie małej posiadłości z XVIII- wiecznym pałacykiem. Po zobaczeniu tego na własne oczy aż poszukałem w sieci kim są nasi gospodarze (nie widzieliśmy ich, byli na wyjeździe, rozmawialiśmy z panią tylko przez telefon i kontaktowaliśmy się ze służbą). Okazało się, że posiadłość należy do miejscowego polityka, posła do francuskiego parlamentu (z centroprawicowej UMP) z tego akurat okręgu.
Posiadłość
Miejsce bardzo przyjemne, cena nieprzesadna, jak ktoś chce pomieszkać to proszę o kontakt. Lokum znalazłem na HomeAway (uwaga: wersje serwisu dla różnych krajów mają różne nazwy, na przykład niemiecka to FeWo-Direkt) - to normalne pośrednictwo legalnego wynajmu (w wynajmowanym przez nas domku leżały kopie wszystkich niezbędnych dokumentów do wglądu, żona parlamentarzysty musi być poza wszelkim podejrzeniem), a nie odpowiednik Ubera służący do kombinowania na podatkach, jak Wimdu czy AirBnB.
Drugi tydzień spędziliśmy w Normandii, mieszkaliśmy w budynku z widokiem na morze, położonym między plażami Utah a Omaha. Ta okolica ma chyba największą koncentrację muzeów wojskowo-historycznych na świecie, praktycznie co wioska to dwa-trzy muzea, a wiele z nich bardzo ciekawe. Wszędzie można kupić różne wygrzebane albo zachomikowane pamiątki po wojnie, w rodzaju łusek, odłamków, hełmów, wojskowej zastawy stołowej ze swastykami, amerykańskich opatrunków osobistych itp.
Pamiątki
Syn kupił sobie łuskę od półcalowego naboju opisaną jako powojenna, ale za to za tylko 4 euro. Za takie same tylko w gorszym stanie, opisane jako oryginalne, z inwazji, chcieli 10 euro. (Dygresja: Tu przypomina mi się jeden kawałek z Dicka z rozważaniami czym różni się stary przedmiot który miała w ręku jakaś sławna postać, od takiego samego, którego nikt znany w ręku nie miał. Albo stary przedmiot od jego współczesnej kopii). A w innym miejscu kupiliśmy parę niemieckich łusek karabinowych z kawałkami taśmy, taniocha, jedno euro. Mają tam takich rzeczy mnóstwo. Jak trochę poszukać na plaży, można samemu znaleźć samemu pordzewiałe kawałki metalu, syn zebrał tego parę kilo, ale naprawdę bardzo pordzewiałych. Jedyne co udało nam się jak dotąd zidentyfikować to kawałki drutu kolczastego, inne spróbujemy jeszcze poodrdzewiać (bo bardzo grubo pordzewiałe i trochę poobrastane morskimi żyjątkami), trudno powiedzieć co to, pewnie po prostu odłamki, ale może wyjdzie coś ciekawego. Nie trzeba było żadnego wykrywacza do metalu - na plaży Utah było jedno takie miejsce, całkiem blisko głównego wejścia na plażę, koło muzeum i pomników. Kontrolnie można zabrać ze sobą magnes, bardzo pomaga w odróżnianiu grudek stalowych od niestalowych. (Uzupełnienie: jak na razie jeden kawałek odrdzewił się ładnie, z niekształtnego, rdzawego kamyka wyszedł podłużny odłamek pancernej stali). Muzea postaram się jeszcze popolecać, a teraz kilka nieuporządkowanych, drobniejszych obserwacji:
- W Paryżu i okolicach widać było wyraźnie mniej turystów niż w zeszłym roku. Sporo ludzi ma więzienie w głowie. No ale za to wszędzie mniejszy tłok, a w sklepikach z braku klientów intensywnie namawiają do zakupów i proponują rabaty.
- Kiedy przyjechaliśmy do naszej kwatery pod Paryżem, koło oczka wodnego w parczku przy pałacyku właścicieli stała sobie sójka. Trochę uszkodzona - nie miała ogona. Załatwiliśmy formalności, wnieśliśmy bagaże, poszliśmy zobaczyć czy sójka jeszcze jest - była, tyle że leżała już martwa w wodzie. Hm. Life is brutal.
- We Francji też mają segregację śmieci, ale nie tak daleko posuniętą jak w Niemczech. Mieli tam tylko trzy pojemniki: jeden na szkło (w dowolnym kolorze), jeden na papiery i plastiki (ale tylko duże, żeby się dały ręcznie rozsortować) no i normalny, na resztę. Jeszcze długa droga przed nimi, żeby chociaż dogonić Niemcy.
- Wszędzie każą pokazywać zawartość toreb, w każdym centrum handlowym (nawet małym, Carrefour + parę sklepików), w każdym muzeum... Ja tam uważam to za przesadę, ale pewnie ludzi uspokaja.
- Przedmieścia Paryża, gniazdo problemów społecznych i patologii, znane z notorycznego palenia samochodów, niespecjalnie różnią się od niektórych dzielnic Frankfurtu, a od niektórych dzielnic w Polsce głównie nie tak jednolitym kolorem skóry mieszkańców. Nie żeby to mnie zaskoczyło, ale chciałem to napisać jako doświadczone osobiście.
- W Normandii pamięć o inwazji widoczna jest na każdym kroku i daje sporo do myślenia na temat wartości wolności i demokracji i ceny jaką trzeba zapłacić jak się te wartości zapuści.
- Wszystkie te wielkie umocnienia Wału Atlantyckiego zbudowanie wielkim wysiłkiem i kosztem, i tak okazały się psu na budę jak przyszło co do czego. Już pisałem, że strategia podbojów rzymskich była bez porównania lepsza od hitlerowskich. Limes wytrzymał paręset lat, Imperium też, Wał Atlantycki i Rzesza tylko parę.
- Te łodzie desantowe używane masowo przy inwazji, myślałem że były metalowe, a one były jednak z drewna.
LCVP
- Jacy ci Francuzi byli przewidujący - zachomikowali sobie straszliwe ilości pamiątek po inwazji. Na przykład amerykańskie opatrunki osobiste. W każdym sklepiku po kilkanaście paczek, na pewno część już się sprzedała, a jeszcze musi być spory zapas. Przecież to są takie ilości, że ludzie musieli masowo trzymać po stodołach całe skrzynie tego, i tak przez ponad 70 lat! Teraz chcą po 10 euro od sztuki.
- Oni tam hodują ostrygi na stołach. Przy odpływie można do nich dojechać nawet traktorem.
Farma ostryg
- W jednym miejscu miały być foki, i rzeczywiście były, tyle że tak daleko że na maksymalnym zoomie (30x) z trudnością daje się je na zdjęciu zidentyfikować.
Foki
Mam nadzieję, że uda mi się dojść do napisania paru notek, bo jest o czym.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------